Yeme bozukluğu nedir sorusu, kişilerin üzerinde duygusal stres yaratan ve sağlık sorunlarına neden olan yeme davranışları olarak cevaplanabilir. Her yaştan, her etnik kökenden, her cinsiyetten kişi yeme bozuklukları yaşayabilir. Ancak kadınlarda tanı sıklığı daha fazladır. Bu sıklığın nedeni kadınlarda yeme bozukluklarının farkına varma ve bunun için profesyonellerden yardım alma isteğinin çokluğu ile ilgili olabilir. 6 yaşından küçük çocuklarda bile görülebilen bir bozukluk olan yeme bozukluğu sağlık ve sosyal işlevlerde ciddi ve hayati sorunlara neden açabilen karmaşık durumlardır.
Yeme Bozukluğu Türleri
Yeme bozukluğu denince akla genellikle ergen kız çocukları ve yaşadıkları kilo problemleri gelse de yeme bozukluğu türleri birden fazladır. Oldukça farklı şekilde gelişen ve kişiyi tehdit eden bu bozukluklar 4 ana başlık altında özetlenebilir.
BİNGE Tıkanırcasına Yeme Bozukluğu
Binge Eating Disorder yani dilimizdeki adıyla tıkınırcasına yeme bozukluğu son zamanlarda daha çok bilinir olan bir yeme bozukluğu türüdür. Bu bozukluk türünde kişiler epizotlar halinde yeme atakları yaşarlar. Bu atakların ayırıcı özelliği kişinin bir seferde çok büyük miktarlarda yemeği yemesi ve bu sırada kontrolünü tamamen kaybettiğini hissetmesidir. Tıkınırcasına yeme bozukluğu toplumda en sık rastlanan yeme bozukluğu türüdür ve genellikle kilolu kişilerde gözlenir.
Bulimia Nevroza
Bulimia Nevroza adlı yeme bozukluğu, toplumda birçok kişinin ismini bildiği bir yeme bozukluğudur. Bulimiada kişi, yine tıkınırcasına yeme bozukluğunda olduğu gibi epizotlar halinde büyük gıda alımında bulunurlar. Ancak tıkınırcasına yeme bozukluğundan farklı olarak yeme ataklarında aldıkları kalorilerden kurtulmaya çalışırlar. Bunun için yediklerini çıkarmak, aç kalmak, aşırı egzersiz yapmak ve müshil etkili ilaçlar kullanmak gibi beden üzerinde yıkıcı sonuçları olan yöntemler kullanırlar.
Anoreksiya Nevroza
Anoreksiya nevroza adlı yeme bozukluğuna sahip kişiler, çok az kalori alırlar. Ne kadar zayıf olurlarsa olsunlar vücutlarının şeklini asla beğenmez ve kilolu olduklarını düşünerek doğru bir şekilde beslenmeyi reddederler. Bu nedenle aşırı kilo kaybı yaşayarak sağlıklarını tehlikeye atarlar. Anokreksiya nevroza sadece zayıf kişilerde değil kilolu kişilerde de görülebilen bir yeme bozukluğu türüdür.
Diğer Özel Yeme Bozuklukları
Bu bozukluk türünde yeme davranışı kişinin üzerinde stres ve yıkıcı bir etkiye sahipken, binge eating, anoreksiya nevroza ya da bulimia nevrozada rastlanan kriterleri karşılamazlar. Bu kişiler kendilerini yardım etmeye değmez görseler de ivedilikle yardım almaları önemlidir. Çünkü yaşadıkları yeme davranışı bozukluğu ileride büyük bir yeme bozukluğuna dönüşebilir.
Orthorexia Nevroza
Günümüzde bir yeme bozukluğu olup olmadığı tartışılan Orthrexia Nevroza sahibi kişiler, sağlıklı yemek yeme takıntısına sahip kişiler olarak öne çıkarlar. Sürekli yiyecekleri yemekleri planlayan, çoğu besini sağlıksız bulan, sağlıklı beslenme üzerine takıntıları ile hem aldıkları gıda çeşitlerini hem de miktarını azaltan bu kişiler, sosyal ve sağlık sorunları yaşayabilmektedir.
Yeme Bozukluğunun Belirtileri
Yeme bozuklukları birbirlerinden farklı oldukları gibi belirtileri de farklılık gösterir. Ancak bazı davranış ve inanış biçimleri, kişinin yeme bozukluğuna sahip olduğuna dair işaret olarak kabul edilebilir. Örneğin; kişinin sürekli kilo alıp vermesi ya da aşırı zayıf olması, tıkınırcasına yeme davranışını göstermesi, vücuduyla barışık olmaması, müshil etkili ilaçların sürekli kullanımı gibi belirtiler yeme bozukluklarında öne çıkan noktalardır.
Yeme Bozukluğu Vücudumuzu Nasıl Etkiler
Yeme bozuklukları hem fiziksel hem de zihinsel sağlığımızı etkileyen bozukluklardır. Kişinin kemikleri zayıflayarak kırılgan hale gelebilir. Kemiklerle birlikte dişlerde de problemler yaşanabilir. Beyin hacmi küçülebilir. Kardiyovasküler sistem ağır hasar görebilir.
Yeme Bozuklukları İle Birlikte Görülebilecek Psikolojik Bozukluklar
Yeme bozukluğu yaşayan kişi aynı anda başka psikolojik bozukluklarda yaşıyor olabilir. Bu bozukluklardan ilki takıntı hastalığı olarak da bilinen Obsesif Kompülsif bozukluktur. Bir diğeri ise genel kaygı bozukluğu olarak öne çıkar. Yeme bozukluğuna sahip kişilerin kaygı seviyesi ve mükemmeliyetçi olmaları onların depresyon geçirmelerine de neden olabilmektedir.
Yeme Bozukluğu Tedavisi
Yeme bozukluğu tedavisi mümkün bir bozukluktur. Kişinin fiziksel durumu eğer tehlikeli boyutlara ulaşmışsa, öncelikle uzman doktorlardan yardım almak gerekir. Bununla birlikte bilişsel davranışçı psikoterapi yöntemleri, aile temelli psikoterapi ya da yoğun terapi alınarak kişinin yeme bozukluğu giderilebilmektedir. Yeme bozukluğu tedavisi Konya merkezli Psikon Terapi merkezimizde bulunan profesyonellerce gerçekleştirilmektedir. Bizi arayın.
