Psikolojide zeka testleri sıkça karşımıza çıkmaktadır. Peki psikolojik zeka testi nedir? Genel anlamda bir insanın düşünce beceri yapısını, algılama düzeyini, sorunlara çözüm bulma becerisini ve çözüm sürecini yönetebilme performansını ölçmeye yarayan zeka testleri, hem ülkemizde hem de dünya genelinde çok çeşitli yöntemlerle ölçülebilir. Psikoloji zeka testi ile insanın beyninde yer alan her bir bölgenin işlevi gözlemlenir ve bu bölgelerden hangilerinin baskın yani daha güçlü veya zayıf olduğu belirlenir. Böylece bir insanın herhangi bir konuyla ilgili yüksek performans gösterdiği alanlar gözlemlenir.
Halk arasında sıklıkla zeka testi ile karıştırılan IQ testi, Intelligence Quotient kavramının en kısaltılmış halidir ve zeka düzeyinin ölçülme sürecinin yalnızca bir parçasını oluşturur. Zeka testi nedir, zeka testi çeşitleri nelerdir, zeka testi çocuklar için nerede yapılır, zeka testi gerçek midir? gibi sorular, günlük yaşamda da sıklıkla karşımıza çıksa da, günümüzde henüz çoğu kişi tarafından tam olarak yanıt verilememektedir.
Zeka testi insanların birçok açıdan beyinsel işlev becerilerini ölçen testlerin bütünüdür. Bu süreçte genellikle bu testler kullanılır;
● Mantıksal zekayı ölçen IQ testi,
● Duygusal zekayı ölçen EQ testi,
● Ruhsal zekayı ölçen SQ testi uygulanır.
IQ testi ile bir insanın zeka yaşı, gerçek yaşına bölünür ve 100 ile çarpılır. Ortaya çıkan sonuç, bireyin IO seviyesidir ve bu seviye mantıksal olarak zekanın ortaya çıkmasını sağlar. Eğer bireyin mantıksal zekası çok yüksek ise, birey beyninin sol lobunu daha çok kullanmaya eğilimlidir. EQ testi, bireyin duygusal zekasını açıklar.
Duygusal zeka testi sonucunda yüksek puan alan kişilerin beyinlerindeki sağ lob, çok daha fazla kullanılır. Ayrıca duygusal zekası yüksek olan bireylerin sosyal ilişkileri gelişmiş seviyede olur. Ruhsal zeka ise, bireyin kendi içsel dengesini gösterir. Ruhsal zeka seviyesi yüksek olan bireylerin hayal gücü fazlasıyla kuvvetlidir ve sözel yeterlilikleri dikkatli bir şekilde gözler önüne serilir.
Psikolojide kullanılan zeka testleri sakin ve ferah bir ortamda yapılmalıdır. Buna ek olarak ortamda dikkat dağıtıcı herhangi bir ses ya da görsel ortamda olmamalıdır. Testlerin uygulanması ise farklı şekillerde gerçekleştirilebilir. Bazı testler bireysel uygulama için ideal iken, bazıları grup çalışması zorunluluğu olabilir.
Zeka Testi Hangi Durumlarda Yapılır?
Zekayı ölçen testlerin ne zaman yapılacağı çoğu kişi için bir bilinmezliktir. Aslında ebeveynler bu tür testlerden çekinmemeli ya da kaçınmamalıdır. Aksine çocukların zeka konusundaki yeterliliklerini belirlemelerine yardımcı olan bu testler, geleceklerinin çok daha sağlam temeller üzerine kurulmasına yol açar.
Bununla birlikte özellikle;
● Alt ıslatma,
● Hiperaktivite,
● Okul korkusu,
● İçe kapanıklık,
● Öğrenme güçlüğü gibi sorunlar söz konusu olduğunda, çocukların alanında uzman kişilere gösterilmesi ya da yönlendirilmesi ve çocuklara gerekli testlerin uygulanması önem arz eder.
Böylece çocukların güçlü ve zayıf yanları belirlenir. Bu da çocukların kendilerine en uygun eğitim şekli ve aktiviteler için yönlendirilmesine ve bilinçlendirmelerine fayda sağlar.
Zeka Testi Nasıl Yapılır?
Zeka testi veya IQ testi nasıl yapılır sorularının cevabı aslında oldukça basittir. İnsanın zeka potansiyelini ölçmeye yarayan bu tür testlerde formül şu şekildedir:
Zeka yaşı / Gerçek yaş x 100
Bu formülün sonucu zeka yaşını belirler. Bu noktada yaş, cinsiyet gibi farklar gözetilmez. Elde edilen zeka testi sonuçları kapsamında, bireyin kendisini en iyi şekilde yetiştirmesi için yönlendirmeler yapılır. Böylece birey çok daha kaliteli bir yaşama basamak oluşturur.
Zeka Testi Sonuçları Nasıl Yorumlanır?
Psikolog zeka testi yapma ve yorumlama konusunda donanımlı olmalıdır. Zeka testleri söz konusu olduğunda doğru uygulama kadar doğru yorumlama da oldukça önem teşkil eder. Testlerin sonucunda elde edilen verilere göre, çocuğun yaş grubu için geçerli olan puan aralıklarına bakılır. Zeka testi hesaplama bu anlamda önem taşır. Her bir puan aralığı farklı şekilde yorumlanır. Çocuğun puanı hangi aralıkta yorumlama buna göre şekillenir ve yapılandırılır. Zeka testi değerlendirmesi bu şekilde tamamlanır.
Konya zeka testleri yetişkin, çocuk zeka testi gibi seçenekler için testler konusunda eğitimli ve sertifikalı kadromuzdan destek alabilirsiniz.
