Psikolog İlk Görüşmede Neler Sorar?
Psikolojik sorunlar yaşamak kimsenin başına gelmesini istemeyeceği bir durumdur. Ancak hayatın stresi, zorlu olaylar, kayıplar, ilişkilerdeki sıkıntılar gibi pek çok sebeple psikolojik desteğe ihtiyaç duyabiliriz. Psikolog desteği almak, zihinsel ve duygusal sağlığımızı korumak, zorluklarla başa çıkma becerilerimizi geliştirmek ve daha mutlu bir yaşam sürmek için atılabilecek en önemli adımlardan biridir.
İlk psikolog randevunuz biraz stresli ve kaygı verici olabilir. “Psikolog bana ne soracak?”, “Ne anlatmalıyım?”, “Doğru anlatabilir miyim?” gibi pek çok soru kafanızı kurcalayabilir. Bu yazımızda, ilk psikolog görüşmesinde neler beklemeniz gerektiğini, psikologların size nasıl yardımcı olabileceğini ve sürece nasıl hazırlanabileceğinizi detaylı bir şekilde ele alacağız.
İlk Psikolog Görüşmesine Nasıl Hazırlanmalısınız?
Psikolog randevunuzdan önce kendinizi biraz hazırlamanız, görüşmenin daha verimli geçmesine yardımcı olacaktır. İşte size birkaç öneri:
• Sorunlarınızı ve yaşadıklarınızı not alın: Psikolog ile görüşmeniz sırasında aklınızdan çıkarmak istemeyeceğiniz önemli noktaları önceden not alın. Bu, yaşadığınız olayların tarih sırasına göre yazılması ya da sizi en çok zorlayan durumların belirtilmesi şeklinde olabilir.
• Beklentilerinizi belirleyin: Psikolog desteği almaktan ne beklediğinizi kendinizle bir düşünün. Daha az kaygı duymak mı istiyorsunuz? İlişkilerinizi mi düzeltmek istiyorsunuz? Ya da yaşadığınız olaylarla nasıl başa çıkacağınızı öğrenmek mi? Beklentilerinizi netleştirmek, psikolog ile birlikte doğru bir yol haritası çizmenize yardımcı olacaktır.
• Geçmişinize dair önemli bilgileri bir yere not edin: Psikologlar size geçmişiniz hakkında sorular sorabilirler. Ailenizden herhangi birinin psikolojik bir rahatsızlığı olup olmadığı, geçmişte yaşadığınız travmatik olaylar, kullandığınız ilaçlar gibi bilgileri not almak işinizi kolaylaştıracaktır.
• Rahat kıyafetler giyin: Psikolog randevunuzda kendinizi rahat hissetmek önemlidir. Bu nedenle sizi sıkmayacak, rahat hareket etmenizi sağlayacak kıyafetler tercih edin.
• Sorularınızı hazırlayın: Aklınıza takılan soruları önceden not alın. Psikologa sormak istediğiniz her şeyi rahatça sorabilirsiniz.
Psikolog İlk Görüşmede Size Nasıl Yardımcı Olabilir?
Psikologlar, ilk görüşmede size çeşitli sorular sorarak sizi tanımaya ve yaşadığınız sorunları anlamanın yanı sıra, psikolojik desteğin size nasıl fayda sağlayacağını da anlatacaklardır. İşte psikologların ilk görüşmede size nasıl yardımcı olabileceğine dair bazı detaylar:
• Sorunlarınızı tanımlamanıza yardımcı olur: Psikologlar, size yaşadığınız duyguları ve olayları ifade etmeniz için güvenli bir alan sağlarlar. Bu sayede kafanızdaki düşünceleri netleştirerek sorunu daha iyi tanımlamanıza yardımcı olurlar.
• Stres ve kaygı yönetimi teknikleri öğretir: Psikologlar, kaygı ve strese neden olan düşünce kalıplarını değiştirmenize yardımcı olacak teknikler öğretebilirler. Nefes egzersizleri, gevşeme teknikleri, olumlu düşünme gibi yöntemler sayesinde daha dingin ve sakin kalmayı öğrenebilirsiniz.
• Baş etme becerilerinizi geliştirir: Psikologlar, yaşadığınız zorluklarla daha sağlıklı bir şekilde başa çıkabilmeniz için size çeşitli beceriler kazandırırlar. Bu beceriler, problem çözme becerileri, iletişim becerileri, öfke kontrolü gibi alanları kapsayabilir.
• İlişkilerinizi güçlendirmenize yardımcı olur: Psikologlar, ilişkilerinizdeki çatışmaları çözmenize ve iletişiminizi güçlendirmenize yardımcı olabilirler. Daha sağlıklı ilişkiler kurmak ve sürdürmek için size faydalı teknikler öğretebilirler.
• Travma ile başa çıkmanıza yardımcı olur: Geçmişte yaşadığınız travmatik olaylar hayatınızı olumsuz yönde etkileyebilir. Psikologlar, bu travmaların etkilerini azaltmanıza ve hayatınıza devam edebilmenize yardımcı olacak terapi yöntemleri uygulayabilirler.
• Kişisel gelişiminize destek olur: Psikologlar sadece sorunları çözmekle kalmaz, aynı zamanda kişisel gelişiminize de destek olurlar. Kendinizi daha iyi tanımanıza, öz güveninizi artırmanıza ve potansiyelinizin tamamını ortaya çıkarmanıza yardımcı olabilirler.
Psikolog desteği almak, uzun vadede yaşam kalitenizi önemli ölçüde artırabilir. Psikologlar, size yargısız bir ortamda dinlerler, yaşadığınız zorlukları aşmanız için size yol gösterirler ve daha mutlu bir yaşam sürmeniz için size güç verirler.
İlk Psikolog Görüşmesinden Sonra Neler Olur?
İlk psikolog görüşmesinden sonra psikolog size yaşadığınız sorunla ilgili bir tanı koyabilir veya genel bir değerlendirme yapabilir. Sorunun kaynağına ve şiddetine bağlı olarak size psikoterapi önerisinde bulunabilir. Psikoterapi, psikolog ile düzenli olarak yaptığınız görüşmeler çerçevesinde uygulanan bir tedavi yöntemidir.
Psikolog, size en uygun terapi yöntemini önerecektir. Bilişsel davranışçı terapi, EMDR terapisi, oyun terapisi gibi çeşitli terapi yöntemleri arasından size en faydalı olabilecek olanı seçer. Psikoterapi süresi kişiden kişiye değişmekle birlikte genellikle birkaç hafta ila birkaç ay arasında sürebilir.
Eğer psikolog size ilaç tedavisinin de faydalı olabileceğini düşünüyorsa, sizi bir psikiyatriste yönlendirebilir. Psikiyatristler, psikolojik rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan ilaçları reçete edebilirler. Psikoterapi ile birlikte ilaç tedavisi de almanız gerekebilir.
Unutmayın, psikolojik destek almak uzun vadeli bir süreçtir. Bu süreçte sabırlı olmanız ve psikologunuzla iş birliği içerisinde çalışmanız önemlidir. Psikologunuz size yol gösterecek ve destek olacaktır, ancak iyileşme süreci sizin elinizdedir. Düzenli olarak terapi seanslarınıza katılmanız ve psikologunuzun önerilerini uygulamanız, en iyi sonuçları almanızı sağlayacaktır.
Psikolog Desteği Kimlere Fayda Sağlar?
Psikolojik destek almak, geniş bir yelpazede fayda sağlayan bir uygulamadır. Aşağıda, psikolog desteğinden fayda görebilecek bazı durumlar sıralanmıştır:
Stres ve kaygı bozuklukları
Günlük hayatın stresi, iş yoğunluğu, ailevi sorunlar gibi pek çok faktör kaygı ve strese neden olabilir. Bu durumlar uyku problemlerine, işlevselliğin azalmasına, mutsuzluğa yol açabilir. Psikologlar, strese neden olan düşünce kalıplarını değiştirmenize yardımcı olarak kaygı seviyenizi düşürmeyi ve daha dingin bir yaşam sürmeyi öğretebilirler.
Depresyon
Depresyon, halsizlik, isteksizlik, karamsarlık gibi duygularla kendini gösteren ciddi bir psikolojik rahatsızlıktır. Psikologlar, bilişsel davranışçı terapi gibi yöntemlerle depresyon belirtilerini azaltmanıza ve yaşam kalitenizi artırmanıza yardımcı olabilirler.
Travma sonrası stres bozukluğu (TEPT)
Kaza, şiddet olayı, doğal afet gibi travmatik olaylar, kişinin ruhsal sağlığını ciddi şekilde etkileyebilir. Psikologlar, EMDR terapisi gibi yöntemlerle travmanın etkilerini azaltarak hayatınıza normal seyrinde devam etmenizi sağlayabilirler.
Öz güven eksikliği
Kendine güven duygusu eksikliği olan kişiler, ilişkilerinde zorluk yaşayabilirler, iş hayatında başarılı olmaktan çekinebilirler. Psikologlar, öz güveninizi artırıcı teknikler öğreterek kendinizi daha iyi ifade etmenize ve hayattan daha fazla keyif almanızı sağlayabilirler.
İlişkilerdeki sorunlar
İletişimsizlik, çatışmalar, aldatılma gibi durumlar ilişkileri zedeleyebilir. Psikologlar, çift terapisi yöntemiyle ilişkilerdeki iletişimi güçlendirmeye ve sorunları çözmeye yardımcı olabilirler.
Yeme bozuklukları
Anoreksiya nervoza, bulimia nervoza gibi yeme bozuklukları ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Psikologlar, yeme bozukluklarının altında yatan psikolojik nedenleri keşfetmenize ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmanıza yardımcı olabilirler.
Madde bağımlılığı
Sigara, alkol veya uyuşturucu madde bağımlılığı hem fiziksel hem de ruhsal sağlığı olumsuz yönde etkiler. Psikologlar, bağımlılıkla başa çıkma becerileri kazandırmanıza ve temiz kalma sürecini destekleyebilirler.
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB)
Takıntılı düşünceler ve tekrarlayan davranışlarla kendini gösteren OKB, kişinin günlük hayatını önemli ölçüde etkileyebilir. Psikologlar, bilişsel davranışçı terapi yöntemiyle obsesyonlarınızı kontrol altına almanıza ve kompulsif davranışlarınızı azaltmanıza yardımcı olabilirler.
Yeni bir yaşam dönemine adaptasyon
Evlilik, boşanma, emeklilik, yas gibi hayatın farklı dönemlerine adapte olmak zor olabilir. Psikologlar, bu gibi dönemlerdeki duygularınızla başa çıkmanıza ve yeni duruma uyum sağlamanıza yardımcı olabilirler.
Bu saydıklarımız psikolog desteğinden fayda görebilecek durumların sadece bir kısmıdır. Psikolojik bir sorun yaşadığınızı düşünüyorsanız veya yaşadığınız durumun günlük hayatınızı olumsuz yönde etkilediğini fark ediyorsanız, bir psikolog ile görüşmekten çekinmeyin. Erken dönemde psikolojik destek almak, sorunun daha kolay çözülmesini sağlayabilir.
Psikolog ile Görüşmenin Maliyeti Nedir?
Psikolog ile görüşmenin maliyeti psikologun deneyimine, çalışma şekline, bulunduğu şehire ve kliniğin ücret politikasına göre değişebilir. Genel olarak özel psikologların ücretleri devlet hastanelerindeki psikologlardan daha yüksektir. Psikolog ile görüşmenin ücretini öğrenmek için doğrudan psikolog ile iletişime geçmeniz en doğru yöntemdir. Bazı psikologlar online olarak da danışmanlık hizmeti verebilirler. Online psikolog görüşmeleri genellikle yüz yüze görüşmelerden daha uygun fiyatlı olabilir.
Sigorta şirketlerinin bazıları psikolog görüşmelerini belli bir seans sayısına kadar karşılayabilir. Psikolog ile görüşmeye gitmeden önce sigorta şirketinizin bu hizmeti karşılayıp karşılamadığını öğrenmenizde fayda var.
Psikolog Seçerken Nelere Dikkat Etmelisiniz?
Doğru psikolog ile çalışmak terapi sürecinin başarısı açısından oldukça önemlidir. Psikolog seçerken aşağıdaki kriterlere dikkat edebilirsiniz:
• Psikologun uzmanlık alanı: Her psikologun belirli alanlarda daha fazla uzmanlığı olabilir. Yaşadığınız soruna uygun uzmanlığı olan bir psikolog seçmeniz faydalı olacaktır.
• Psikologun yaklaşımı: Farklı psikologlar farklı terapi yöntemleri kullanabilirler. Bilişsel davranışçı terapi, EMDR terapisi, oyun terapisi gibi çeşitli terapi yöntemleri vardır. Size en uygun yaklaşımın hangisi olduğunu araştırabilir ve bu yaklaşımda uzman olan bir psikolog tercih edebilirsiniz.
• Psikolog ile uyum: Psikolog ile aranızda güven temelli bir ilişki kurmanız önemlidir. İlk görüşmede psikolog ile kendinizi rahat hissedip hissetmediğinize dikkat edin. Psikolog size güven duygusu vermeli ve sizi rahatça anlatabildiğinizi hissetmelisiniz.
• Psikologun deneyimi: Psikologun deneyimi de önemli bir faktördür. Özellikle karmaşık psikolojik sorunlar için daha deneyimli bir psikolog tercih edebilirsiniz.
Psikolog seçerken acele etmeyin ve size en uygun psikoloğu bulana kadar araştırma yapın. Psikologlar hakkında internetten veya çevrenizden bilgi alabilirsiniz. Psikologların web sitelerinde genellikle uzmanlık alanları ve kullandıkları terapi yöntemleri hakkında bilgiler yer alır.
Psikolojik Sağlığınızı Korumak İçin Neler Yapabilirsiniz?
Psikolojik sorunlar yaşamamak için yapabileceğiniz bazı şeyler var. Aşağıda size birkaç öneri sunuyoruz:
• Sağlıklı beslenin: Yediğiniz besinler ruhsal durumunuzu da etkiler. Düzenli ve dengeli beslenmek, meyve ve sebze ağırlıklı bir beslenme programı uygulamak ruhsal sağlığınız için faydalı olacaktır.
• Düzenli uyku uyuyun: Yetersiz uyku uyumak strese ve kaygıya yol açabilir. Yetişkinler için önerilen uyku süresi 7-8 saattir. Düzenli uyku alışkanlığı kazanmaya çalışın.
• Düzenli egzersiz yapın: Egzersiz yapmak stresi azaltır, ruh halinizi yükseltir ve uyku kalitenizi arttırır. Haftada en az 30 dakika düzenli olarak egzersiz yapmayı alışkanlık haline getirin.
• Hobiler edinin: Hobiler sayesinde kendinizi rahatlatabilir, yeni şeyler öğrenebilir ve sosyalleşebilirsiniz. Size keyif veren aktivitelerle uğraşmaya zaman ayırın.
• Stres yönetimi teknikleri öğrenin: Nefes egzersizleri, yoga, meditasyon gibi teknikler stresi azaltmanıza yardımcı olabilir. Farklı stres yönetimi tekniklerini deneyerek size en faydalı olanı bulabilirsiniz.
• Yakın ilişkilerinizi koruyun: Sağlıklı ilişkiler ruhsal sağlığınız için oldukça önemlidir. Aileniz ve sevdiklerinizle güçlü ilişkiler kurmaya ve sürdürmeye özen gösterin.
• Kendinize zaman ayırın: Günlük koşuşturma içinde kendinize zaman ayırmayı ihmal etmeyin. Size keyif veren şeylerle uğraşın, dinlenin ve rahatlayın.
Psikolojik Danışmanlık Hizmetleri Neleri Kapsar?
Psikologlar ruh sağlığı alanında uzmanlaşmış lisanslı mental sağlık profesyonelleridir. Farklı psikoloji alanlarında uzmanlaşabilirler ve çeşitli psikolojik danışmanlık hizmetleri sunarlar. Bu hizmetlerden bazıları şunlardır:
Bireysel terapi
Bireysel terapi en sık karşılaşılan psikolojik danışmanlık hizmetidir. Bu terapi türünde psikolog ile bire bir görüşmeler gerçekleştirirsiniz. Yaşadığınız sorunları, duyguları ve düşünceleri psikolog ile paylaşabilir ve terapi sürecinde bu sorunlarla başa çıkma becerileri kazanabilirsiniz.
Çift terapisi
İlişkilerdeki sorunları çözmek için çiftlere yönelik psikolojik danışmanlık hizmetidir. Çift terapisi sayesinde iletişim becerilerinizi geliştirebilir, çatışmaları sağlıklı bir şekilde çözmeyi öğrenebilir ve ilişkinizi güçlendirebilirsiniz.
Aile terapisi
Aile içi çatışmalar, boşanma süreci, aile üyelerinden birinin yaşadığı psikolojik sorunlar gibi durumlarda ailelere yönelik psikolojik danışmanlık hizmetidir. Aile terapisi sayesinde aile bireyleri arasındaki iletişimi güçlendirmek ve aile içi sorunları çözmek hedeflenir.
Grup terapisi
Belirli bir sorunu paylaşan kişilerin bir araya gelerek katıldığı terapi türüdür. Grup terapisi sayesinde benzer sorunları yaşayan kişiler birbirlerinden destek alabilir ve deneyimlerini paylaşabilirler.
Çocuk terapisi
Oyun terapisi gibi özel tekniklerle çocukların yaşadığı psikolojik sorunların tedavisinde kullanılan psikolojik danışmanlık hizmetidir.
Ergen terapisi
Ergenlik döneminin getirdiği duygusal ve davranışsal sorunlarla başa çıkmada ergenlere yönelik psikolojik danışmanlık hizmetidir.
Öğrenme güçlüğü çeken çocuklar ile terapi
Disleksi, disgrafi, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) gibi öğrenme güçlüğü çeken çocuklara yönelik psikolojik danışmanlık hizmetidir. Bu alanda uzmanlaşmış psikologlar, çocukların öğrenme potansiyellerini geliştirmelerine yardımcı olurlar.
Kurumlarla çalışma
Psikologlar iş yerleri, okullar gibi kurumlarla da çalışabilirler. Kurumların çalışanlarına yönelik stres yönetimi eğitimleri vermek, çalışan memnuniyetini arttırmak için çalışmalar yapmak gibi görevlerde bulunabilirler.
Bu yazıda bahsettiğimiz psikolojik danışmanlık hizmetleri bunlarla sınırlı değildir. Psikologlar, farklı alanlarda uzmanlaşarak geniş bir yelpazede hizmet sunarlar. Yaşadığınız soruna uygun bir psikolog bulmak için psikologların uzmanlık alanlarını araştırabilirsiniz.
