Bilişsel Davranışçı Terapi, düşünce süreçlerimizin duygularımız ve davranış şekillerimiz üzerindeki etkisini ortaya koyan bir terapi türüdür. Öğrenme kuramlarının tedavi sürecine sistematik olarak uyarlanması yoluyla kullanılmaktadır. BDT’de bireyin düşünce şekli, olaylara nasıl tepki vereceği üzerinde etkilidir. Bu tepkilere bağlı olarak bireyin olayı nasıl anlamlandırdığı da önem kazanır.
Psikoterapi alanında önemi bilinmekle beraber BDT, depresyon, anksiyete bozuklukları, davranış bozuklukları gibi bozuklukların tedavisini kapsamaktadır. Bugün bahsedeceğim asıl konu ise BDT’nin içeriğinden ziyade panik atak tedavisinde nasıl kullanılacağıdır.
Bilişsel Davranışçı Terapinin Panik Bozukluk Tedavisinde Kullanımı
Psikoterapi türleri arasında Panik Bozukluk tedavisinde kullanılabilecek en etkili tedavi yöntemi Bilişsel Davranışçı Terapi olarak görülmektedir. Yapılan araştırmalarda BDT uygulamalarının en az ilaç tedavisi kadar etkili olduğuna dair bulgulara ulaşılmıştır. Ayrıca BDT, bireysel ve grup olarak uygulansa da, çoğunlukla bireysel uygulamaya yer verildiğini fakat ikisi arasında etki farkı olmadığını da söyleyebiliriz. Haftalık yapılan seanslardan ortalama 12 seans sonunda sonuç alındığını görülmüştür.
BDT’nin ilk aşaması hastanın panik atakları konusunda bilgi verilmesi ile başlar. Hastanın kendiliğinden gelişen düşünceleri ve imgeleri tanıması için eğitim verilir. Ardından bu süreç değerlendirilir. Diğer uygulamaya geçildiğinde hastanın panik ile alakalı değerlendirmeleri ve algıları gözden geçirebilmesi için maruz bırakma ve bilişsel yeniden yapılandırma beraber kullanılır. Örneğin hasta panik atak sırasında çarpıntıyı kalp krizi olarak yorumlarken, maruz bırakma ve yeniden yapılandırma ile birlikte hasta durumu zararsız bir vücut tepkisi olarak yorumlar.
Hastalar, bilişsel yeniden yapılandırma ve maruz kalma egzersizleri sonucunda korkuya karşı rasyonel tepkiler vererek kontrolü ellerine alırlar. Örneğin: “Çarpıntı yaşıyor olmam kalp krizi geçirdiğim anlamına gelmiyor.” Bunun gibi öğrenmeler sonucunda hasta yanlış yorumlamalardan doğru bilgiye iki yöntem üzerinden ulaşmış olur.
Yaşadığımız çağı düşündüğümüzde internet üzerinde psikoterapilerin yapılma sıklığının da arttığını görüyoruz. Bu konuyla alakalı yapılan bir çalışmaya baktığımızda, BDT uygulamalarının yüz yüze yapılması ile internet üzerinden yapılmasının fayda bağlamında karşılaştırmasında bir fark görülmemiştir. Her iki tedavi yöntemi de aynı derece fayda sağlamaktadır.
Özetlersek, artık panik bozukluğu tedavisinde BDT uygulamalarında yüz yüze kurulan güçlü iletişimin günümüz teknolojisi ile internet üzerinden de kurulabileceği yönünde güçlü bir fikre sahibiz.
