Histrionik kişilik bozukluğu, b kümesi kişilik bozukluklarından biridir. Bu bozukluğa sahip kişilerde, yoğun ve dengesiz duygular hakimdir. Benlik algıları bozulmuştur. Histrionik kelimesi dramatik ya da tiyatral anlamına gelir. Histrionik kişilik bozukluğuna sahip kişiler, dikkat çekmeyi öylesine isterler ki, dramatik ve uygunsuz davranışlarla fark edilmeye çalışırlar. Histrionik kişilik bozukluğunun görülme oranı kadınlarda daha yüksektir. Genellikle ergenlikte ya da yetişkinliğin ilk yıllarında ortaya çıkar.
Histrionik Kişilik Bozukluğu Belirtileri
Genellikle bu bozukluğa sahip kişilerin sosyal becerileri gelişmiştir. Bu becerilerini dikkat odağı olmak için insanları manipüle etmekte kullanırlar. Bu özelliklerinin yanı sıra tanı konulması için bazı diğer semptomlara da sahip olmaları gerekir. Bu semptomlar;
– İlgi odağı olmadığında rahatsız olmak,
– Kışkırtıcı bir şekilde giyinmek,
– Flörtöz ya da baştan çıkarıcı davranışlar sergilemek,
– Duyguların bir anda değişmesi,
– Abartılı duygular ve ifadelerle, dramatik davranışlar sergilemek,
– Sürekli etrafındaki kişilerin onayına ihtiyaç duymak,
– Fiziksel görünüşü konusunda aşırı takıntılı olmak,
– Eleştiri ve kabul görmeme ile karşılaştığında aşırı hassaslaşmak,
– Kolayca başkalarının etkisi altına girmek,
– Rutinlerden çabuk sıkılmak,
– Başladığı işleri tamamlamamak,
– Hızlı kararlar vermek,
– Düşünmeden hareket etmek,
– Ben merkezci olmak ve diğer kişileri önemsememek,
– İlişki kurmakta, sürdürmekte zorlanmak,
– İlişkiler konusunda içtenlikten uzak olmak, sığ ya da sahte davranışlar sergilemek,
– Dikkat çekmek için intihar edeceğini söylemek,
– İlgi odağı olmak için intihar teşebbüsünde bulunmak olarak sıralanabilir.
Histrionik Kişilik Bozukluğu Nedenleri
Bu bozukluğa sebep olan tek bir nedenden bahsedilemez. Histrionik kişilik bozukluğu neden olur sorusuna hem çevresel hem de genetik faktörlerden bahsedilerek cevap verilebilir. Bazı ailelerde histrionik kişilik bozukluğu hikayesine rastlamak mümkündür. Ancak bu durum gerçekten genlerle mi ilgilidir yoksa çocuklar, anne babalarından gördükleri davranışları tekrarlayarak öğrenmekte midir bilinmemektedir. Çocuklarda dramatik davranışların teşvik edilmesi ve disiplin eksikliği bu bozukluğun ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. Ayrıca bazı çocuklar anne babalarının ilgisini çekmek için histrionik davranışlar sergileyebilmektedir.
Histrionik Kişilik Bozukluğu Teşhisi
Bir kişide bu bozukluğun olduğunun anlaşılmasını sağlayacak spesifik bir test yoktur. Ancak yukarıda sıralanan belirtilerin en az 5 tanesinin, erken yetişkinlik döneminde sergilenmiş olması histrionik kişilik bozukluğu tanısı konması için gereklidir. Narsistik kişilik bozukluğu, Borderline kişilik bozukluğu ve bağımlı kişilik bozukluğu ile benzerlikler taşıyan histrionik kişilik bozukluğu tanı aşamasında uzun bir değerlendirme sürecine ihtiyaç duyabilir. Tam bir değerlendirme yapan uzman, bu aşamadan sonra tedavi sürecine başlayacaktır.
Histrionik Kişilik Bozukluğu Tedavisi
Bu kişilik bozukluğuna sahip birçok kişi, tedaviye ihtiyacı olmadığını düşünür. Ya da uzmanın önerdiği terapi ve tedavi programını yeterince ilgi çekici bulmayabilir. Histrionik kişilik bozukluğuna sahip kişi tedavi sürecine karşı önyargılı olsa da aslında histrionik kişilik bozukluğu tedavi edilebilir.
Tedavi sürecinde genellikle psikoterapi kullanılır. Terapi sürecinde, birey terapist ile duyguları ve deneyimleri üstüne konuşur. Bu konuşmalar terapiste, kişinin eylemlerinin ve davranışlarının ardındaki ana nedeni bulma konusunda yardımcı olur. Bireyin diğer insanlarla pozitif bir ilişki kurması ve sürekli ilgi ihtiyacının ortadan kaldırılması hedeflenir.
Histrionik kişilik bozukluğu ilaç tedavisi uzmanın görüşü ile uygulanabilir. Özellikle kişi, bozukluğunun yanı sıra depresyon ve kaygı bozuklukları da yaşıyorsa, tedavi sürecini yöneten uzman, anti depresan ve anti anksiyete ilaçları kullanılmasını isteyebilir.
Histrionik kişilik bozukluğu yaşayan kişiler doğru tedavi süreçleri ile iş ve özel hayatlarında normal ve dengeli bir hayat sürdürebilir. Siz de Konya histrionik kişilik bozukluğu tedavi önerisi arayışında iseniz bizi arayarak, Psikon Terapi profesyonelleri ile görüşebilirsiniz.