Kıskançlık, kişinin sevdiği ve sahip olduğunu hissettiği bir kişiyi başkalarından esirgeme duygusuna denir. Tüm insanlığın hissettiği ortak ve doğal bir duygu olması yanı sıra kıskançlık, ölçüsü itibariyle önem kazanmaktadır. Romantik ilişkilerde ve arkadaşlık ilişkilerinde kontrolsüz bir kıskançlığın yıkıcı sonuçları olabilir. Kıskançlığın olumsuz tarafı kadar olumlu bir tarafı da olduğu söylenebilir. Çünkü kıskançlık, uygun bir ölçüde olduğu zaman ilişkinin sağlamlığını arttırmaktadır.
Kıskançlığın çok farklı sebepleri olabilir. Kişinin geçmiş yaşantıları, özgüven problemleri, karşı tarafa güvenme problemi gibi psikolojik kökenli sorunlar, kıskançlığın oluşmasında etkilidir. Sahip olunan kişinin yitirilmesinden ve sevilen kişinin karşıladığı duygusal ihtiyacı ve değerli bir ilişkiyi kaybetmekten korkmak gibi hisler ise, kıskançlığın meydana gelmesinde ana sebepler olarak görülmektedir.
Eşler Arası Kıskançlık
Kötü ilişki deneyimleri, öz-saygı düşüklüğü, başarısızlık hissi gibi psikolojik bir altyapısı olan kıskançlık, ilişki içerisinde, daha önce bahsettiğimiz gibi iki yönlü görülmektedir. Bunlar, sağlıklı kıskançlık ve sağlıksız kıskançlık olarak ikiye ayrılmaktadır.
Sağlıklı Kıskançlık
- Yeterli bir ölçüye sahip kıskançlık eşlerin ilişkiye olan bağlılığını arttırır.
- Bir değer verme şekli olduğu için eşlerin birbirlerine verdiği değeri göstermesi için çabalayacak motivasyonu verir.
- Eşlerden biri evliliklerini tehdit eden bir unsurla karşılaştığında bu durumu algılayacak farkındalığı kazandırır.
- Daha dürüst bir iletişim kurulmasını sağlar.
Sağlıksız Kıskançlık
- Kişinin eşinin duygusal durumlarına ve davranışlarına takıntı yapması ile karakterizedir.
- Güvensizlik hissini, kişinin kendine saygı duymaması takip eder.
- Kişinin beklentileri evlilik ve eşi bağlamında sağlıksızdır.
- Geçmişteki kötü tecrübeler bu kıskançlık türüne kaynaklık eder.
- Kişi, terk edilme ve ihanet korkusunu hayatında taşır.
Görüldüğü üzere kıskançlığı iki yönü de tamamen uç noktalara işaret etmektedir. Sağlıksız yönüne baktığımızda, kıskançlığın seviyesindeki kontrolsüz artış ve bu duruma kaynaklık eden ve bu bağlamda derinleşen psikolojik rahatsızlıklar görülmektedir. Bu derinlerde yatan sebeplerin bulunabilmesi için bu sorundan muzdarip olan kişinin bulunduğu durumu kabul edip psikolojik destek alması gerekmektedir. Kişi kabullenme adımını, davranışlarını değiştirmek için çaba verme adımı ile pekiştirirse değişim için sağlıklı bir adım atılmış olacaktır.